Coronavirus bij honden, katten en andere huisdieren

Laatst bijgewerkt op 29 september 2020

Wat u als huisdiereigenaar moet weten over het coronavirus en huisdieren

Het nieuwe coronavirus SARS-CoV-2 is volop in het nieuws. Sommige nieuwsberichten zijn gebaseerd op feiten, terwijl andere berichten meer speculerend zijn. Wij hebben niet alle antwoorden, maar als huisdiereigenaar, of iemand die veel contact heeft met huisdieren, zijn dit de dingen die u moet weten:

Er zijn geen aanwijzingen dat huisdieren een rol spelen in de verspreiding van het nieuwe coronavirus.

• Volg de meest up-to-date COVID-19 gezondheidsaanbevelingen van de World Health Organization (WHO) / het RIVM.
• Gebaseerd op de informatie die we nu hebben en wat we weten over andere varianten van coronavirussen: is er geen bewijs dat honden en katten een bron van de COVID-19 infectie kunnen zijn voor mensen. 
• Er zijn wereldwijd enkele gevallen bekend van honden en katten die positief getest zijn op het virus. Meestal waren de eigenaren van de dieren ook ziek en positief getest op het virus. Het RIVM geeft aan dat de kans dat een huisdier besmet raakt en vervolgens een ander dier of mens besmet zeer klein is in vergelijking met besmetting van mens-op-mens. World Small Animal Veterinary Association (WSAVA) bevestigde onlangs (15 september 2020) weer dat er geen bewijs is dat een hond, kat of nerts het corinavirus overgedragen heeft naar een mens. 

• Heeft u klachten passend bij COVID-19 (neusverkoudheid, loopneus, keelpijn, hoesten, benauwdheid en/of koorts), vermijd dan knuffelen en intensief contact met uw dier. Laat als het mogelijk is een niet zieke huisgenoot voor uw kat of hond zorgen. 
• Wordt uw dier ziek, en zijn er mensen in het huishouden die klachten hebben passend bij COVID-19? Dan is er een hele kleine kans dat uw dier besmet is met het nieuwe coronavirus. Hoewel er geen bewijs is dat katten of honden het virus kunnen overdragen aan mensen, is het advies om intensief contact met het dier te vermijden (likken/knuffelen). Heeft uw dier ernstige benauwdheidsklachten en/of diarree klachten? Neem dan contact op met uw dierenarts voor advies. Geef hierbij duidelijk aan dat er in uw huishouden mensen zijn met klachten passend bij COVID-19. De dierenarts kan beoordelen of de klachten mogelijk komen door besmetting van het nieuwe coronavirus.
• Elk oppervlak dat in contact komt met een persoon geïnfecteerd met het nieuwe coronavirus kan in het principe het virus overdragen. Dit geldt ook voor de vacht van huisdieren of afscheiding vanuit de neus. Daarom is het advies om huisdieren bij mensen met klachten of COVID-19 weg te houden, en huisdieren van mensen met klachten of COVID-19 binnen of op eigen terrein te houden. Is dit geen optie? Houd de hond dan aan de lijn en zorg ervoor dat er geen contact is met mensen of dieren.

Het RIVM adviseert mensen die ziek zijn of klachten hebben om afstand te houden van huisdieren en ze niet te aaien of te knuffelen.

• Huisdieren op COVID-19 testen is op dit moment niet nodig, omdat er nu geen bewijs is dat honden en katten een bron van de infectie kunnen zijn voor mensen.
• Het is altijd verstandig om uw handen goed te wassen en hygiënisch te werk te gaan, vooral vóór en na het contact met huisdieren. Vermijd contact met wilde dieren. Reinig en ontsmet regelmatig oppervlaktes waar uw huisdier vaak komt, zoals een kooi, de voerbak en het gebied daaromheen.
• Als uw huisdier hoest, niest, sloom is of andere vreemde symptomen heeft, dan is het altijd verstandig om contact op te nemen met de dierenarts. Gaat u op bezoek bij de dierenarts? Laat u informeren over de voorschriften van de dierenkliniek en houd u hieraan. Houd uw huisdier voor de zekerheid binnen en houd uw dier weg bij andere huisdieren. Als uw huisdier ziek lijkt, dan komt dit meestal door gebruikelijke virale en bacteriële infecties (zoals de besmettelijke hondenhoest), die niet schadelijk zijn voor mensen.
• Blijf op de hoogte van de laatste informatie via betrouwbare bronnen zoals:
  • RIVM: Vragen en antwoorden nieuw coronavirus (COVID-19) 
  • World Small Animal Veterinary Association: Coronavirus and Companion Animals Advice
  • World Organization for Animal Health (OIE): Questions and Answers on the 2019 Coronavirus Disease (COVID-19)

We volgen deze situatie op de voet en worden door interne en externe experts geholpen om de beste begeleiding en adviezen te bieden aan onze medewerkers en huisdiereigenaren.

Veelgestelde vragen over COVID-19 en huisdieren

We hebben hier voor u de meest voorkomende vragen verzameld.

Kunnen honden of katten besmet raken met het nieuwe coronavirus?

"Kunnen honden corona krijgen?"

De kans dat uw huisdier geinfecteerd wordt met SARS-CoV-2 is erg klein. Op dit moment geeft het RIVM aan dat er wereldwijd enkele meldingen zijn van honden en katten die positief getest zijn op het virus. In Nederland zijn er ook enkele katten en honden bekend waarbij aangetoond is dat ze besmet (geweest) zijn met het nieuwe coronavirus. 

Het RIVM geeft ook aan dat de kans dat een huisdier een ander dier of mens besmet klein is in vergelijking tot de besmetting van mens tot mens. 

Het RIVM adviseert mensen die ziek zijn of klachten hebben om huisdieren niet te aaien of te knuffelen en 1,5 meter afstand te houden. Was daarnaast regelmatig de handen met water en zeep.

Zijn er in Nederland dieren geïnfecteerd met het nieuwe coronavirus?

Er zijn in Nederland enkele gevallen van huisdieren bekend die besmet zijn (geweest) met het nieuwe coronavirus. Het virus is ook op meerdere nertsenbedrijven aangetoond. Hierover geeft het RIVM aan dat het aannemelijk is dat de nertsen in eerste instantie besmet zijn geraakt door mensen en dat de nertsen vervolgens elkaar hebben besmet.

De kans dat dieren in huishoudens besmet raken met het virus en een rol spelen in de verspreiding van het virus is heel klein. En is op dit moment veel kleiner dan de kans dat mensen elkaar besmetten. 

Is er een risico dat honden en katten het COVID-19 coronavirus kunnen verspreiden?

Gebaseerd op de informatie die we nu hebben en wat we weten over andere varianten van coronavirussen:

• is er geen bewijs dat honden en katten een bron van de COVID-19 infectie kunnen zijn voor mensen

In een recent onderzoek is aangetoond dat katten elkaar kunnen besmetten, maar er is geen bewijs dat dit onder normale omstandigheden ook kan. Hiervoor is meer onderzoek nodig. Het RIVM schat het risico op een kat-op-kat besmetting op dit moment als klein in. Het RIVM geeft ook aan dat er geen bewijs is dat een hond het virus kan overdragen naar een andere hond.

Onderzoeken en testen zijn nog aan de gang en er is nog veel wat we niet weten. Daarom is het belangrijk om steeds de laatste informatie van de gezondheidsinstanties te volgen. U vindt deze laatste informatie bijvoorbeeld bij deze betrouwbare bronnen:

• RIVM: Vragen en antwoorden nieuw coronavirus (COVID-19)
• World Small Animal Veterinary Association: Coronavirus and Companion Animals Advice
• World Organization for Animal Health (OIE): Questions and Answers on the 2019 Coronavirus Disease (COVID-19)
• Onehealth: vragen en antwoorden over het nieuwe coronavirus

Vertonen geinfecteerde huisdieren door het nieuwe coronavirus dezelfde symptomen als bij mensen? 

Van de enkele positief geteste huisdieren op het nieuwe coronavirus hadden een paar katten eveneens milde luchtwegklachten. Ook kunnen ze darmproblemen krijgen. De besmette honden werden niet ziek. Net als bij mensen, lijken katten verschillende reacties te hebben op het virus, waarbij sommige vatbaarder zijn dan anderen. 

Het RIVM geeft aan dat de kans dat een huisdier een ander dier of mens besmet erg klein is.

Hoe zit het met de besmettingen bij nertsenbedrijven?

Fretten, en daarmee ook nertsen, zijn gevoelig voor besmetting met COVID-19. Op een groot aantal nertsenbedrijven in Nederland is het nieuwe coronavirus aangetroffen en zijn de nertsen inmiddels geruimd. Er wordt onderzoek gedaan naar hoe de dieren op de bedrijven besmet zijn geraakt.

Waarom blijft informatie over dit Coronavirus veranderen?

COVID-19 is een nieuw opkomende ziekte en de situatie verandert nog steeds. We leren elke dag meer over het nieuwe coronavirus.

Kan ik het coronavirus oplopen als iemand die besmet is met het coronavirus mijn huisdier aait en ik vervolgens zelf weer mijn dier aai? 

Els Broens, veterinair microbioloog verbonden aan de Universiteit Utrecht zegt hierover: ‘Het is misschien hetzelfde als wanneer je dezelfde deurklink aanraakt als iemand die corona heeft. Dus wellicht is het handig om te proberen te voorkomen dat andere mensen met jouw hond in contact komen. Nog steeds gaan we ervan uit dat honden en katten geen rol spelen in de verspreiding, maar de kans is nooit nul.

Moet ik bij milde klachten, zoals hoesten en verkoudheid, het contact met mijn huisdier vermijden?

Ja. Hoewel er geen aanwijzigingen zijn dat huisdieren het nieuwe coronavirus kunnen verspreiden, is het uit voorzorg verstandig om bij milde klachten het contact met huisdieren zoveel mogelijk te vermijden (niet aaien, laten likken of knuffelen). Was goed je handen en laat huisgenoten de dieren uitlaten en verzorgen.

Hoe kan ik mijn hond of kat beschermen tegen het COVID-19 virus?

We houden de volgende voorzorgsmaatregelen aan:

• Was uw handen na contact met dieren of hun directe omgeving. Is uw kind jonger dan 5 jaar? Houd dan goed in de gaten dat uw kind zijn of haar handen goed wast.

• Houd huisdieren weg van mensen die positief op het virus getest zijn en houd dieren van geïnfecteerde mensen zoveel mogelijk binnen of op eigen terrein om eventuele verspreiding te beperken. Is dit geen optie? Houd de hond dan aan de lijn en zorg ervoor dat er geen contact is met mensen of dieren.

• Bescherm uw huid van direct contact met ontlasting van dieren, door (latex) handschoenen te gebruiken of een plastic zakje te gebruiken om de ontlasting op te ruimen.

• Heeft u een wondje van een beet of kras van uw huisdier? Was dit dan onmiddelijk af.

• Laat dieren niet aan open wonden of sneetjes van mensen likken. Hetzelfde geldt voor gezichten van jonge kinderen of zwakke mensen.

• Vermijd contact met wilde dieren. Houd uw hond aan de lijn om te voorkomen dat het dier in contact komt met wilde dieren.

• Reinig en desinfecteer routinematig contactoppervlakken van dieren, zoals kooien en voederplaatsen.

• Houd uw dier gezond door regelmatig naar de dierenarts te gaan en uw dier preventieve zorg te geven, zoals parasietenbestrijding. En neem contact op met de dierenarts bij de eerste tekenen van ziekte. Dieren zijn namelijk heel goed in het verbergen van pijn.

Wat moet ik doen als mijn huisdier de reguliere vaccinaties vanwege het nieuwe coronavirus heeft gemist?

Neem contact op met uw dierenarts. Uw dierenarts kan adviseren over wat het beste is voor uw huisdier en situatie.  Hoewel het belangrijk is om uw huisdier tijdig te blijven vaccineren, kan uw dierenarts met u bekijken of de betreffende vaccinatie echt nu nodig is, of mogelijk nog even kan wachten.

Moet mijn huisdier een masker dragen?

Nee. Er is geen wetenschappelijk bewijs dat gezichtsmaskers huisdieren beschermen tegen infectieziekten of luchtverontreinigende stoffen. Maskers kunnen uw huisdieren daarbij onnodig ongemak geven, of angstig maken.

Moet ik mijn huisdier laten testen op het nieuwe coronavirus?

Huisdieren testen op het nieuwe coronavirus wordt op dit moment niet aanbevolen. Op dit moment is er geen bewijs dat honden en katten een bron van de COVID-19 infectie kunnen zijn voor mensen. Ook is de kans dat uw huisdier  besmet raakt met het nieuwe virus erg klein. Denkt u toch dat uw dier mogelijk besmet is? Neem dan contact op met uw dierenarts voor advies. 

Als huisdieren het virus op hun vacht kunnen krijgen, betekent dit dat ik mijn dier moet desinfecteren?

Nee. Alhoewel u een deurknop of aanrechtblad goed kan desinfecteren met desinfectiedoekjes, zijn middelen als alcohol en bleek schadelijk voor uw huisdier. Vermijd onnodig contact met dieren die niet van u zijn en voorkom dat iemand anders uw dier aait. 

Er is geen bewijs dat het met het nieuwe Coronavirus nodig is om uw dier extra te wassen.  Als u uw dier wast, gebruik dan altijd milde shampoo bedoeld voor honden of katten.  

Wat moet ik doen als mijn huisdier zich niet lekker voelt of griepachtige verschijnselen heeft?

Als uw huisdier tekenen van ziekte vertoont, zoals hoesten, niezen of lusteloosheid, bel dan onmiddellijk uw dierenarts en houd uw dier binnen om eventuele verdere verspreiding te voorkomen. Heeft er iemand in uw huishouden klachten passend bij COVID-19? Vermeld dit dan gelijk bij het maken van een afspraak. 

Ziekteverschijnselen bij honden en katten komen meestal door verschillende gebruikelijke virale en bacteriële infecties (kennelhoest, hondengriep, enz.). Deze ziektes hebben niets te maken met coronavirussen en zijn ook niet overdraagbaar op mensen.

Wat als ik me niet goed voel en/of in quarantaine ben vanwege mogelijke blootstelling aan het COVID-19-virus, maar mijn huisdier nog steeds medische hulp nodig heeft?

Als u griepachtige symptomen ervaart of in quarantaine bent vanwege mogelijke blootstelling aan het coronavirus, blijf dan thuis en bel uw arts voor advies over de volgende stappen.

Als uw huisdier niet onmiddellijk een dierenarts nodig heeft, houd uw dier dan thuis en vermijd contact met andere mensen en dieren. We helpen u graag met het opnieuw plannen van afspraken voor uw huisdier als u weer gezond bent.

Als uw huisdier dringend moet worden gezien vanwege een levensbedreigende situatie of ziekte:

• Bel naar de dierenkliniek en informeer:
  • of de kliniek is uitgerust om patiënten te behandelen die mogelijk zijn blootgesteld aan SARS-CoV-2 (het nieuwe coronavirus)
  • of de kliniek over voldoende quarantaine-faciliteiten en personeel beschikt om voor uw huisdier te zorgen

• Als uw dierenkliniek niet in staat is om volledige quarantaine en bijbehorende zorg voor uw huisdier te bieden, vraag dan naar een verwijzing naar de dichtstbijzijnde dierenkliniek met Intensive Care of quarantaine capaciteit.
• Zorg ervoor dat een niet besmette en niet in quarantaine geplaatste vriend of familielid uw huisdier van en naar de dierenkliniek vervoert om mogelijke blootstelling te beperken.

Kan geproduceerd voedsel voor huisdieren het nieuwe coronavirus dragen?

Het is hoogst onwaarschijnlijk dat droog of ingeblikt voedsel voor huisdieren een potentiële bron is voor virale ziektes.

Bronnen:
World Organization for Animal Health (OIE)
WSAVA - Global Veterinary Community 

RIVM